Stories - Crossing the past: 2016

ඉන්දියාවේ ‘මෝඩි’ටත් ආදර්ශයක් වූ අපේ ‘ඇන්.ඇම්’....

11/17/2016

මේ සිදුවීම මට මතක් වුණේ පසුගියදා ඉන්දියාවේ මතුවූ තත්වයත් එක්ක. පසුගිය නොවැම්බර් 8 වෙනිදා අගමැති මෝඩි එක් ආන්දෝලනාත්මක පියවරක් ගත්තා. ඉන්දියාවේ එතෙක් වලංගුව තිබූ රු. 1000/= , 500/= නෝට්ටු අවලංගු කරලා ඒ වෙනුවට අලුත් නෝට්ටු නිකුත් කළා. දින කිහිපයක් දුන්න තමන් වෙත ඇති පැරණි නෝට්ටු අලුත් ඒවාට මාරු කර ගන්න හෝ බැංකු ගිනුමක තැන්පත් කරන්න. මේ තත්වය රට තුල මහා කලබැගෑනියක් ඇති කළා. නෝට්ටු වලින් ලොකු මුදලක් තමන් ලඟ තබාගෙන සිටි අය ලොකු අපහසුතාවයකට පත් වුණා. විශේෂයෙන් කියක් හරි ඉතුරු කරගෙන හදිස්සියකට ගන්න ලඟ තබාගෙන හිටපු දුප්පත් අසරණ මිනිස්සු.

ලෝක අවධානය ඇමරිකන් ජනපතිවරණය වෙත යොමු වී තිබුණු නිසා මේ තත්වය ලොකු කතාබහකට යොමු වුයේ නැහැ.

මෙසේකිරීමේ මූලික අරමුණ වුයේ බැංකු පද්ධතියට පරිබාහිරව සිදුවන මහා පරිමාණ වැරදි මුදල් හුවමාරුවන් අවම කිරීමටයි. අද ඉන්දියාවට වන්දනාවේ යන බොහෝ අය බැංකුවකින් ඉන්දීය මුදල් ලබාගන්නේ නැහැ. සංචාරක චෙක් පත් මගින් මුදල් රැගෙන යන්නේ නැහැ. ඊට වඩා වැඩි අගයක් දෙන තැරව් කරුවන් හෝ වෙළඳ ආයතන මගින් තමයි මුදල් ලබන්නේ. සමහර අය පුද්ගලික මට්ටමින් විශාල මුදල් ප්‍රමාණ ලබාගෙන ඉන්දියාවේ සිටින ඒජන්ත කෙනෙකුට අතින් ලියා දෙන කුඩා තුන්ඩුවක් මගින් එහිදී එය මුදල් කර ගැනීමට හැකි අකාර නිත්‍යානුකුල නොවූ අයුරින් මුදල් හුවමාරු කරනවා. සේවාදායකයට මේ ක්‍රමය මදක් අවදානම් වුවත් පහසුයි ලාබයි. (ඉන්දියානු මුදල් විශාල ප්‍රමාණයක් ළඟ තබාගෙන මේ වගේ business කළ ලාංකිකයනුත් ලොකු අපහසුවකට පත් වන්නට ඇති මේ අවස්ථාවේදී.) බලන්න ඉන්දියානු ජනතාව ලොව පුරා විසිරි සිටිනවා. මහා පරිමාණ ව්‍යාපාර කරනවා. ඉන්දියාවට යනවා එනවා. මොන තරම් මුල්‍යමය පාඩුවක් රටට වනවා ඇතිද?

මේ සිදුවීම මගේ සිත අතීතයට ගෙනගියා.

මා දන්නා තරමින් මෙය ඉන්දියාවට කලින් අපේ රටේ කළ දෙයක් 1972 දී. (සමහර විට වෙනත් රටවලත් කරලා ඇති.) N.M.පෙරේරා මහතා මුදල් ඇමති ධුරය දරද්දී එකල තිබු ලොකුම නෝට්ටු වූ රු.100/= , 50/= අවලංගු කරලා ඒ වෙනුවට අලුත් නෝට්ටු නිකුත් කළා. මෙහි අරමුණ වුණේ සංසරණය නොවී තැන තැන හිරවී තිබු රටේ මුදල් සංසරණය සඳහා යොමු කර ගැනීම. ලොකු මුදල් ප්‍රමාණයක් නෝට්ටු මිටි හැටියට නිවෙස් වල තිබෙන විට ඒවා රටට නැතිවූ මුදල් වලට සමාන බවත් බැංකු තුල තිබීමෙන් එහි තුන් ගුනයක වටිනාකමක් ලැබෙන බවත් එදා මගේ පියා පැහැදිලි කළා.

“The year was 1972. The Finance Minister of the government of Mrs. Sirimavo Bandaranaike that was in existence was Dr. N. M. Perera. He suddenly cancelled all hundred and fifty rupee notes. At that time, these were the notes of the highest denomination of the government of Sri Lanka that were in circulation. He issued two new hundred and fifty rupee notes in place of the cancelled currency notes. Anyone could exchange the old notes for new ones at any bank. It was a period when people rarely deposited money in banks. Money belonging to people in villages was in their homes inside a pillow, if not under a sleeping mat or in a 'pettagama.'

All of that money came out. People took money in bags and sacks to Colombo to get the notes exchanged. Finally a law was introduced that only a certain amount per person could be exchanged. If it were hundred rupee notes only ten could be exchange and if it were fifty rupees only twenty could be exchanged.”

අපට අදාල කතාව මෙහෙමයි.

මගේ දෙමාපියෝ ගුරුවරු. කලින් කලට පාසලෙන් පාසලට මාරු වෙමින් සේවය කළ අය. අපට කියල නිවසක් තිබුණේ නැහැ. සමහර පාසල් වල ගුරුනිවාස තිබුණා. සමහර විට ප්‍රදේශයේ නිවසක කුලියට සිටියා. එහෙමත් නොමැති විට පාසලේම කාමරයක තමයි අප පදිංචිව සිටියේ. පියා විශ්‍රාම ගන්න සුදානම් වී තමයි නිවසක් ගැන කල්පනා කළේ. අමතර අදායම් තිබුණේ නැහැ. මාසික වැටුපින් පවුලේ කටයුතු කරගෙන සාමාන්‍ය මට්ටමින් ජිවත් විමේ හැකියාව තිබුණා. මහා ලොකු ඉතිරියක් කියල තිබුනෙත් නැහැ. කෙසේ හෝ විශ්‍රාම ගන්න ආසන්න කාලයේදී තාත්තා කුරුණෑගලින් පර්චස් 20ක ඉඩම් කෑල්ලක් අරගෙන ගෙයක් හදන්න සුදානම් වුණා. ඒ කාලේ බොහෝ අය කළ ක්‍රමය අනුව වටේට ලෑලි ගහලා පොල් අතු සෙවිලිකරලා තාවකාලික කුඩා නිවසක් සාදාගෙන එහි පදිංචියට ගියා. බොහොම විනෝදයෙන් අප එහි කල් ගත කළා. පසුව ස්ථිර නිවසකට මුල්ගල් තියන්න අදහස් කළත් මුදල් ප්‍රශ්නය මතු වූවා. තාත්තාට තම දෙමාපියන්ගෙන් උරුම වූ බිම් කොටසක් ගමේ තිබුණා. එය යාබද ඉඩමක සිටි ඥාතිවරයෙකුට රු. 6000/= කට විකුණා මුදල් රැගෙන විත් අත්තිවාරම් දමන්නට සුදානම් වුණා. කොහොම හරි අප එදා තමයි මුල්වරට දුටුවේ එතරම් විශාල මුදලක් අපේ නිවසේ දී. ඒ වන විටත් තාත්තාට බැංකු ගිණුමක් තිබුණේ නැහැ. අවශ්‍යතාවයකුත් නොතිබෙන්න ඇති. ඒ කාලේ බැංකු සමග ගනදෙනුකළේ ලොකු පඩි ගන්න අය හෝ ව්‍යාපාරික අය පමණයි.

ඔන්න එකපාරටම නිවේදනය කළා රු.100/= , 50/= නෝට්ටු අවලංගු කරලා ඒ වෙනුවට අලුත් නෝට්ටු නිකුත් කරන වග. බැංකු තුලින් එක් අයෙකුට එක වරකට රු.1000/= ක පමණක් අලුත් නෝට්ටු ලබා ගත හැකි බවටත්. රටේ බපොරොත්තු නොවූ මහා කලබැගෑනියක් පටන් ගත්තා. සල්ලි ගෙවල් වල ගොඩ ගහගෙන උන් අය මුදල් ඇමති තුමාගේ මව් ගුණ ගයන්නට පටන් ගත්තා.

සැමදෙයක්ම උපේක්ෂාවෙන් බාර ගන්න පුරුදු වි සිටි තාත්තා කට කොනකට සිනාවක් නගාගෙන,

“ඇන්ඇම් සහෝදරයා අපිවත් එකපාරටම ධනපති පංතියට උස්සල තිබ්බා” කියල කීවා.

ඒ මුදල් ටික මාරු කර ගන්න අම්මයි තාත්තයි දෙතුන් දවසක් පෝලිම් වල රස්තියාදු වුණා මතකයි. ඊට පසුව තමයි තාත්තා බැංකු ගිණුමක් වීවෘත කළේ.

තැනෙක කලබලකාරී ලෙසත් තැනෙක ඉවසීමෙන් සන්සුන්වත් පෝලිම් වල සිටින ඉන්දියානු ජනතාව දුටු මට මේ සිදුවීම මතක් වුණා.

[N.M.පෙරේරා මහතා හඳුන්වා දුන් මග ඔස්සේ දිගටම යන්න ලැබුණා නම් රටට මීට වඩා හොඳක් වෙන්න ඉඩ තිබුණා කියලා හිතෙනවා. මට පොඩි පෞද්ගලික ආඩම්බරකමක් තිබෙනවා N.M.පෙරේරා ගේ නම සඳහන් කරන විට. මගේ වෘත්තීය ජිවිතයේ පළමුවන අංශ ප්‍රධානියා වූයේ එතුමාගේ උරුමක්කාරයා වූ, ලංකා සම සමාජ පක්ෂයේ (‘බහුතර’ කණ්ඩායමේ නොව ‘නිළ’කණ්ඩායමේ) වත්මන් නායක හිටපු ඇමති තිස්ස විතාරණ මහතා වීම.]

"පුරසාරම්", අන් අයගේ මුවින්.....

10/05/2016

බලාපොරොත්තු නොවුන වෙලාවක තමන් ගැන ගුණ වැයුමක් අසන්නට ලැබුනොත් ලෞකික තලයේ දිවි ගෙවන අයෙකුට සිතට සතුටක් දැනෙන එක සාමාන්‍යයි. සමහර වෙලාවට මා පෙන්වන්න උත්සාහ කරනවා අට ලෝ දහමට කම්පා නොවෙන මනුස්සයෙක් හැටියට. ඒත් ඉතින් කවුරුන් හෝ මා ගැන වර්ණනාවක් කළොත් හිත යටින් පොඩි ආඩම්බරයක් ඇතිවෙන එක නවතා ගන්න තරමට තවම උපේක්ෂාව දියුණු කරගෙන නැහැ.

සුමිල් අනුපම ලෝව්, වර්තමානයේ අපේ වෘත්තිය වෙනුවෙන් මහා වැඩ කොටසකට උර දීලා සිටින සගයෙක්; වෙනත් වෘත්තීමය සිද්ධියක් ඉදිරිපත් කිරීමේදී ඔහු මාගේ සේයාරුවක් ද සමගින් මටත් අමතකව තිබූ පැරණි සිදුවීමක් සසඳා fb එකේ පල කර තිබුණා.

මගේ සිසු දරුවන් කිහිප දෙනෙකුත් ඒ පිළිබඳව අදහස් දක්වා තිබුණා.

පුතා, කවින්ද ඒක බෙදාහැර තිබුණේ “When you get to know things you didn't know about your father, through social media..!!!” කියල අපුරු උදෘතයක් ද සමග.

මගේ සගයෙකුගේ දියණියක් රෝෂිතා, ඇය මා මුණගැසී ඇත්තේ දිනක් හෝ දෙකක් පමණයි. මා පිළිබඳව මටත් නොතේරෙන විග්‍රහයක් කර තිබුණා.

මා එයට ප්‍රතිචාර දැක්වුයේ මදක් සැහැල්ලු ආකාරයට “මගේ අවමගුලේදී කියන්න තිබුණූ කතාවක් කලින්ම අහන්න ලැබුණා” කියල.

මේක Blog එකට ඇතුල් කළොත් පසුව දවසක හෝ බලන්න හැකිනේ. අනෙක මා ගැන මටම ලියන්න නොහැකි “පුරසාරමක්” නේ මේක. මා මේ Blog එක පටන් ගත්තෙත් මා ළමා කාලයේ කියවපු ලැනරෝල් මහත්මයාගේ “මෝඩකම්, හපන්කම් සහ පුරසාරම්” කියන පොතේ නමට “තක්කඩිකම්” කියන වචනෙත් එකතු කරලා. තක්කඩිකමක් ගැන නම් තවම ලිය ගන්න බැරි වුණා........

පුරාවෘත්තයක් ගැන මතකයක් අවදි කල Amila Achintha...!
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
Nayanananda Gunasekara ~වෛද්‍ය රසායනාගාර තාක්ෂණවේදය අප මාතෘ භූමියේ පවතින තුරු ඔහුගේ නාමය අමරණීය වේ.
ඒ තරමටම අනභිභවනීය වූ කිසිදා බිඳ හෙලිය නොහැකි , නමුත් සම කල හැකිව තිබූ වාර්තාවක් මේ විශිෂ්ඨයාගේ නමට සටහන්ව ඇත. එහෙත් පසුගිය වසර 40 පුරාවට අපගේ සේවාවට තවත් එවැනි දක්ෂයකු හමු නොවීය.
මේ විශිෂ්ඨයා අන්කවරෙකුවත් නොව , කොළඹ වෛද්‍ය පර්යේෂණයතනය , පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලය හා කලුතර සෞඛ්‍ය විද්‍යායතනය යන ස්ථාන වල පිහිටි වෛද්‍ය රසායනාගාර තාක්ෂණ විද්‍යාඥ පුහුණු පාසැල් වල එදා මෙදා තුර බිහිවූ අති විශිෂ්ටතම සිසුවා බවට අවිවාදයෙන් පිලිගැනෙන නයනානන්ද ගුණසේකරයන්ය...
මා අනූව දශකයේ කොළඹ වෛද්‍ය පර්යේෂණයතනයේ පුහුණුවට එක්වනවිට එතුමා පේරාදෙණිය පුහුණු පාසැලේ විදුහල්පති වූ අතර මා පුහුණුව අවසන කොළඹම පත්වීම් ලැබූ අතර තවත් නොබෝ කලක අවෑමෙන් එතුමා වයස පනස්පහෙන්ම විශ්‍රාම ලැබූ බැවින් එතුමා සමීපව ඇසුරු කිරීමේ භාග්‍යය මාහට හිමි නොවීය. නමුත් අප ශිෂ්‍යයන් අතර එතුමාගේ නම ජනප්‍රිය නාමයක් වූයේ තවත් අප අතර සිටි අති විශිෂ්ඨ යකු වූ වීරරත්න ගුරු පියාණන් අපට සියලු විශයන්ට විශිෂ්ඨ සම්මාන ලබා ගෙන ගුණසේකර සර් පිහිටුවා ඇති වාර්තාව හැකිනම් සමකරන ලෙස නිතර අපහට කිවූ නිසාය.
නමුත් අපට පෙර හා පසු කිසිදිනක එදා මෙදා එතුමා 70 දශකයේ පිහිටවූ වාර්තාව සමකල හැකිවෙකු අපගේ බැච් ටොප්ලා අතරින් බිහිනොවීය.

සුමිල් අනුපම සහ අමිල අචින්ත

එහෙත් වසර 2016 දී දකුණු ලක කීර්තිමත් මහින්දයේ ආදි සිසුවෙකු වන කලුතර පුහුණු පාසැලේ "අමිල අචින්ත" නම් සුවිශේෂී දක්ෂයා මේ සුපිරි වාර්තාව අසලටම ගියේය... විශිෂ්ඨ සාමාර්ථ්‍යයන් 4 ක් ලබා මෙවර විශාල පිරිසක් පලමු වතාවේ අසමත්වූ Heamatology විෂයට ලංකාවේ ඉහලම ලකුණු ලැබූවද දෛවය අවාසනාවන්ත ලෙස ඔහුගේ වෑයම විශිෂ්ඨ සාමාර්ථයට අවශ්‍ය ලකුනු 75 ට තුනක් මෙපිටින් නතර කලේය..
දැන් ඔහු නවකයකු ලෙස අප සේවාවට පසුගියදා එක්වී ඇත.

ගුණසේකර සර් හැත්තෑව දශකයේ ඇරුඹූ ගමන අප සේවාවට ඉමහත් සේවාවක් ඉටුකර හා දෙස් විදෙස්හී අප නාමයට වෙසෙස් ගෞරවයක් ලබාදී සම්මානනීයව පේරාදෙනිය පුහුණු පාසැලේ අධිකාරි තනතුර හොබවා නිමා කලද අමිල අචින්ත වැනි සුවිශේෂී දක්ෂයන් රාශියකින් සමන්විත දෙදහසකට ආසන්න පිරිසක් සමඟ අප අද අභියෝගාත්මක යුගයක් පසු කරමින් සිටිමු.

දැන් වාර්ශිකව සියයකට වැඩි පිරිසක් සිව් වසරක විශේෂ උපාධ්ධාරීන් ලෙස අප සේවාවට එක්වෙති එහි සිව්වැනි කණ්ඩායම පසුගියදා සීමාවාසික පුහුණුව ඇරඹීය.ඒ අතර ප්‍රථම පන්තියේ ගෞරව සාමාර්ථයන් ඇතුලු පන්ති සාමාර්ථයන් ලැබූවන් බොහෝමයකි.අප හමුවේ ඇති ඒ සැබෑ අභියෝගය නම් අප ඩිප්ලෝමා කණ්ඩායම මේ නව යුගයට උචිත වෘත්තිකයන් පිරිසක් බවට upgrade කිරීමයි.ඒ අතර උපාධිධාරීන් පශ්චාත් උපාධි සඳහා යොමුකිරීමයි.
අප ඩිප්ලෝමාධාරීන් ඩිප්ලෝමාධාරීන් ලෙසද උපාධිධරීන් එම ප්‍රථම උපාධිධාරීන් ලෙසද විශ්‍රාම ගන්නා යුගයද අප නිමාකරමින් සිටිමු.අමිල අචින්ත වැන්නවුන්ද ශකිලා ,ජයනි වැනි ප්‍රථම පන්තියේ ගෞරව උපාධි ලැබූවන්ද ,ආචාර්‍ය උපාධිධාරීන් ලෙස අප රසායනාගාර වල සේවයේ යෙදී විශ්‍රාම ගන්නා යුගයක් උදා කරගැනීමට අප දැන් වෙහෙසෙමින් සිටිමු...
ඒ උදාර අරමුණට යන ගමන ශ්‍රිලංකා වෛද්‍ය රසායනාගාර විද්‍යා සංගමයේ, ශ්‍රිලංකා වෛද්‍ය පර්යේෂණාගාර තාක්ෂණ විද්‍යා සංගමයේ අප අරඹා ඇත. සැවොම එක්වී එකම අදිශ්ඨානයෙන් කටයුතු කලහොත් එම පැතුම ජයගැනීම අසීරු නැත.
ජයසිංහ , බීචම්, දසනායක , ලෙනගල, වීරරත්න , වීරක්කොඩි, අමරසිංහ ,ගුනසේකර හා අශෝක ජයවර්ධන යන මෙකී නොකී සියලු ගුරුපියවරුන් මෑණිවරුන් ඒ දිනය උදාවනු දැකීමට විශ්‍රාම සුවයෙන් පසු වුවද අප වෙනුවෙන් බලාසිටින බව මම දනිමි....

මගේ මේ කෙටි සටහන අප වෘත්තිකයන් බිහිකිරීමට සිය ශ්‍රමය දහදිය කැපකල ගුණසේකර මහතා ප්‍රමුඛ ඒ ගුරු පියවරුනට, මෑණිවරුනට උපහාරයක් වේවා...!

~ WSAL / SLSMLS /2016”

මේ රෝෂිතා දුවගේ සටහන.....

රෝෂිතා දියණියගේ විවාහය

“මෙතුමා ගැන ලියූ සටහනට ඌන පූර්ණයක් මෙසේ එක් කරමි:
නයනන්ද ගුනසේකර යන නාමය මගේත් මගේ සැමියාගේ ජීවිතයටත් මගේ දෙමාපියන්ගේ ජීවිතයටත් එක සේ වැදගත් වන නාමයකි. ඒ අප දෙපලගේත්, අප දෙමාපියන්ගේත් සරනබන්ධනයන්හි එක සාක්ෂි කරුවෙකු වන්නේ ඔහු බැවිනි. එතුමා මාගේ පියාගේ සමීපතම මිතුරෙකු වූවා මෙන්ම 70 දශකයේ කොළඹ වෛද්ය පර්යේෂණයතනයේ සමකාලීන මිතුරෙකුද විය.

ඒ ඔස්සේ එතුමාගේ සරල බව, විචාරශීර්ලි බව පිළිබඳව යම් යම් දේ අසා තිබුනද මෙතුමා ලඟින් ඇසුරු කිරීමේ භාග්ය හිමි වූයේ Stories Crossing The Past (http://nayanagee.blogspot.com/2016/08/blog-post_20.html ) බ්ලොග් අඩවිය තුලිනි. ඒ ඔස්සේ මට හමු වූයේ පනස් විය පසු කල මහල්ලෙකු නොව මෙතෙක් අ මග පිළිබඳව තෘප්තිමත්, නවීන සමාජය පිළිබඳව වපරසකින් නොව විචාරශීලී දැක්මක් ඇති පරිනත වුර්තීයවෙදියෙකි. ඉතාමත් සංයමයකින් විචාරශීලීව හා විචක්ෂනව ලියා ඇති, මානව දයාවෙන් පිරුනු සුන්දර ලිපි මා කියවන්නේ ඉතාමත් අල්මකිනි. ජීවිතය පටන් ගන්නේ පනස් පහෙන් පසුවයි යන කියමන දැනට ජීවිතයේ තුන් වෙනි දශකය මුල සිටිනා මා විශ්වාස කරන දෙයක් වූවත් එය සනාථ වන ලෙස ජීවත් වන අය මා දැක ඇත්තේ ඉතාමත් අල්ප වශයෙන් වන අතර බ්ලොග් අඩවිය තුලින් වැඩි දුරටත් හඳුනා ගත මෙතුමද ඉන් එක අයෙකි. එවන් සුන්දර මිනිසෙකු අප දෙපලගේත් මගේ දෙමවුපියන්ගේත් ජීවිතයේ වැදගත්ම දිනයක වැදගත්ම කෙනෙකු වීම පිළිබඳව මා තුල ඇත්තේ ඉමහත් සතුටකි.”

පොතක කතාවක්........ මා කියවූ ප්‍රථම යොවුන් නවකතාව.

8/20/2016

මා කියවූ ප්‍රථම යොවුන් නවකතාව.

විවේකයෙන් සිටින වෙලාවට අතීතයේ මතකයන් සිතට එන එක අරුමයක් ම නොවේ. තමන්ගේ යුතුකම් ඉටු කරලා ඉවරයි කියල හිතාගෙන ඉන්න, ලොකු බලාපොරොත්තු අරමුණු නැති වැඩිහිටියෙක් හැටියට හෙට දිනය ගැන හිතන්න අවශ්‍ය නැහැ. මාසිකව කීයක් හරි පොතට ලැබෙන විශ්‍රාමිකයෙක් නිසා ලබන මාසය කන්නේ කොහොමද කියලා ලොකු බියකුත් නැහැ. ඊ ළඟ වසරත් කොහොම හරි ගෙවෙන බව දන්නා නිසා අනාගතය ගැනත් සැලසුම් නැහැ. සිතට දැනෙන එකම අවිනිශ්චිත තාවය තමයි දෛවයේ ලියැවිලා තියෙන්නේ “මැරිලා වැටෙන්නද නැතිනම් වැටිලා මැරෙන්න ද” කියලා නොදන්නා බව. ‘වැටිලා’ දිගු කාලයක් දිවි ගෙවීමට සිදු වූවොත් එය දුකක්. දීර්ඝායු කියන්නේ වාසනාවක් නොවේ අවාසනාවක් නේද කියල, ඒ ‘වාසනාව’ ලද සමහර අය දකින විට මගේ සිතට දැනෙන සිතුවිල්ලක්. ළමා කාලයේ මතකයන් සිතට සැහැල්ලුවක් ගෙන දෙනවා.

පසුගිය අප්‍රේල් මාසයේ, පොත් සම්බන්ධව සිදුවූ සිදුවීම් දෙකක් නිසා අවුරුදු පනහකටත් එහා ළමා කාලය වෙත සිතුවිලි යොමු වුණා.

එක සිද්ධියක් තමා “කුඩ හොරාගේ දියමන්ති ජුබිලිය” ඒක දැක්කෙත් facebook එකේ. ‘සිබිල් නැන්දා’ (අපි එදා ඇයව හැඳින්නුවේ එහෙමයි) fb එකේ විවෘත ආරාධනාවක් කරලා තිබුණා කුඩහොරාට වසර හැටයි උත්සවය සඳහා සහභාගී වන්න කියා. මා දුටුවා fb එකේ සමහර මිතුරු මිතුරියෝ තමන්ගේ කුඩා දූ පුතුන් සමග ‘කුඩහොරාට වසර හැටයි’ ප්‍රදර්ශනයට ගිය බව.

කුඩහොරාට වසර හැටයි කියන්නේ කුඩහොරා ඉපදෙන කොට මට අවුරුදු දෙකක් තුනක් තරම. රජයේ ගුරු යුවලකගේ දරුවෙක් හැටියට මගේ ළමා කාලය එතරම් කටුක වූයේ නැහැ. සාමාන්‍ය සෙල්ලම් බඩු වගේම ළමා පොත් පත් අපට තෑගි ලැබුණා. මට මතක මුල්ම ළමා කතා පොත තමා “රන් එතනාගේ පොඩි දුව” ඒක ලියලා තිබුණේ “සුමනා සපරමාදු නැන්දා”. ඊට පස්සේ ලැබුණ පොත් අතර “අලි බබා ඉස්කෝලේ ගිය හැටි” , “රතු බයිසිකලය”, “කිරි මුට්ටිය” වගේ කතා මතකයේ තියෙනවා. ඔය අතරේදී තමයි “කුඩ හොරා” කියවන්න ලැබුණේ. හැබැයි මම කුඩහොරාට එතරම් කැමති උනේ නැහැ. මොකද එකේ පින්තූර අර අනිත් පොත් වල පින්තූර තරම් මගේ හිත ගත්තේ නැහැ. අකුරු අස්සේ පොතේ පිටු පිරෙන්න ලොකුවට පින්තූර ඇඳලා තිබුණේ, පැහැදිලි පිරිසිදු ඉරි වලින් ම නොවේ. මිනිස් රූප උනත් එච්චර ලස්සනට පෙනුනේ නැහැ.

පොත් සම්බන්ධව වූ අනෙක් සිදුවීම මෙහෙමයි. අපේ ‘තානායම්පල’ චමින්දගෙන් ඉල්ලීමක් තිබුණා දුර පළාතක පුස්තකාලයකට පොත් පරිත්‍යාගයක් කරන්න බලාපොරොත්තු වන බැවින් එයට දායක වන්න කියලා. (‘තානායම්පල’ කියන්නේ චමින්ද දිසානායක මහතා විසින් ආරම්භ කළ facebook Group එකක්. වටිනා සමාජ සත්කාර බොහොමයක් ඒ තුලින් කෙරෙනවා.) කුඩා අවධියේ සිටම පොත් කියවන්න තියනවනම් බඩගිනි නොඑන මිනිසෙක් වූ මට, ඕනෑ වුණා ඒ වැඩේට යම් අයුරකින් දායක වන්න. විශ්‍රාම ලබපු අලුත පැරණි ලියකියවිලි අස් කරද්දී මගේ පොත් එකතුවෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් පුස්තකාලයකට පරිත්‍යාග කළා. සුවිශේෂී වූ පොත් ටිකක් පමණයි ඉතිරි කර ගත්තේ.

‘තානායම්පලට’ පොත් සොයද්දී ඒ පොත් අතර තිබී මා කියවූ පළමු ‘යොවුන් නවකතාවේ’ පිටපතක් හමුවුණා. ඒක මා මුළින්ම කියවුයේ වසර පනහකටත් පෙර. පොතේ මුද්‍රණය කරලා තිබුණේ නැහැ ‘යොවුන් නවකතාව’ කියල. මා දැනගෙන හිටියෙත් නැහැ. හැබැයි ඒක වචනයේ පරිසමර්තයෙන්ම ‘යොවුන් නවකතාවක්’. “රන් එතනාගේ පොඩි දුව” පොතෙන් පටන් අරන් ලොකු අකුරින් මුද්‍රණය කළ ළමා කතා ගොඩක් කියවලා තිබුණු මට අවුරුදු 8-10 කාලයේ වෙන්න ඕනෑ මේ පොත තාත්තා ගෙනත් දුන්නේ. සිංහල පොතේ මුල් මුද්‍රණය හැටියට සඳහන් වෙන්නේ 1961. පොතේ නම ‘හේතු’. මා දන්නේ නැහැ ඔබ කී දෙනෙක් ‘හේතු’ කියවලා තියනවද කියල. මගේ මතකයේ නම් හොඳින්ම රැඳුණු පොතක්. මුද්‍රණය කරලා තිබුණේ කුඩා අකුරු වලින්. වෙනස් ආරක පින්තුරත් තිබුණා. කුඩා අකුරු වලින් පිටු පිරෙන්න තිබුණූ නිසා ඒ කාලයේ නම් එය කියවන්න එතරම් ආසා හිතුනේ නැහැ.පසුව එය කියවුයේ ඉතා කැමැත්තෙන්. ඒ ‘මඩොල් දූව’ කියවීමටත් පෙර. කාලයත් සමග ඒ පොත මා වෙතින් දුරස් වී තිබුණා.

යලිත් වතාවක් අහම්බෙන් පොත් ප්‍රදර්ශනයකදී ‘හේතු’ දුටුවේ 2000 දශකයේ මුල් කාලයේදී. දුටු ගමන් පිටපත් කිහිපයක් මිලදී ගෙන පුතාටයි අනෙකුත් ඥාති දූලා පුතාලටයි තෑගි දුන්න. ඒ අය මා රස විඳි ආකාරයට ම එය රස වින්දා ද කියාත් මා දන්නේ නැහැ.

‘හේතු’ හි කතාව පසුගිය ශතවර්ෂයේ මුල් කාලයේ මෙරට කළුවර ලී වලින් අලි කැටයම් කිරීම ජීවන වෘත්තීය කරගත් ජන කණ්ඩායමක් වටා ගෙතුනක්. මෙහි කතා නායකයා ‘හේතු’, සම්ප්‍රදායික කැටයම් වලින් බැහැරව අලුත් දේ කළ යුතු බව සිතු යොවුන් දරුවෙක්. නමුත් වැඩිහිටියන් ඔහුගේ අදහස් පිළිගන්නේ නැහැ. හේතු තම හිතවත් ‘හුදා’ නම් ගොනා ද සමග ගමෙන් පිටව ගොස් වන මැද පිහිටි නටබුන් විහාරයක සිට වෙනත් ආකාරයේ නව කැටයම් අත් හදා බලනවා. අවසානයේ හේතු තම අලුත් කැටයම් මගින් ජීවිතය ජය ගන්නා ආකාරය සිතට දැනෙන ආකාරයට විස්තර කර තිබෙන මෙම කතාව, අද ධනාත්මක චින්තනයේ එන කොටුවෙන් පිට සිතීම, පවතින සම්ප්‍රදාය අභියෝගයට ලක් කිරීම, සුදුසු මොහොතේදී සුදුසු තීරණය ගැනීම ආදී ගුණාංග මතුකර තිබෙන්නක්. ඊට අමතරව දරුවෙක් සහ ඔවුන්ගේ කරත්තය අදින තිරිසන් සතෙකු අතර ඇතිවන අපූරු මිතු දම සහ අවබෝධය මේ කතාව පුරා දිව යනවා.

ඉංග්‍රීසියෙන් ලියැවුන මුල් කෘතිය පලවී ඇත්තේ 1946 ඇමෙරිකාවේදී. ‘Paji’ නමින්. කර්තෘ එස්තර් කිවියැට් (Esther Kiviat ) නමැත්තියක්. සිංහලට පරිවර්තනය කර ඇත්තේ ඒ මහා පරිවර්තක ඒ.පී.ගුණරත්න ශුරින්. මොහොතකට හෝ හිතෙන්නේ නැහැ මෙය පරිවර්තනයක් කියා. මෙහි අඩංගු සිතුවම් කතාවේ වටිනාකම බෙහෙවින් වැඩි කරනවා. සිංහල පරිවර්තනයේ යොදා ඇත්තේද මුල් පොතේ සිතුවම් මයි. චිත්‍ර ශිල්පියා හැරල්ඩ් ප්‍රයිස් (Harold Price) නම් අයෙක්.

මුල් කෘතියේ කතුවරිය 1900 මුල් දශක වල ලංකාවේ ජීවත් වූ අයෙක් විය යුතු යයි මා සිතුවා. එසේ නොමැතිව එවැනි කතාවක් ගෙතීම අපහසුයි. 1961 මුල් සිංහල මුද්‍රණය යුනෙස්කෝ ආයතනය මගින් කළ එකක් බවටයි මගේ මතකය. 1999 මුද්‍රණය සූරිය ප්‍රකාශනයක්. Esther Kiviat ගේ ලංකා සම්බන්ධය පිළිබඳව වැඩි තොරතුරක් අන්තර්ජාලය හරහා හෝ සොයා ගැනීමට ලැබුනේ නැහැ. බැද්දෙගම කියවලා ‘Villege in the Jungle’ කියවන්න ආස හිතුන වගේ මට ආසාවක් ඇතිවුණා ‘Paji’ කියවන්න. ‘Paji’ ගැන අන්තර්ජාලයේ Abebooks සහ Amazon වැනි online shops වල පිටපත් කිහිපයක් තිබෙන බව දුටුවා. නමුත් ඔවුන් සඳහන් කළා ලංකාවේ ලිපිනයකට එවීමට නොහැකි බව.

මා ඊ ළඟට ගත හැකි උත්සාහය වෙත ගියා. එනම් ඇමරිකාවේ පදිංචි මගේ fb මිතුරන් දෙදෙනෙකුට inbox කළා මට ඒ උදව්ව කළ හැකිදැයි අසා. ඔවුන් මගේ ඉල්ලීම ඉටුකිරීමට උත්සාහ ගන්නා බව දැනුම් දී තිබුණා. දිනක් එක් නැගණියක දන්වා තිබුණා ඇය පොත ගෙන්වා ගත් බවත් තැපැල් මගින් මා වෙත ලැබෙන්නට සලස්වන බවත්. ඇතිවූ සතුට කියා නිම කරන්නට බැහැ. තැපෑලේදී මදක් පමා වුවත් ඒ මහා අනර්ග වස්තුව පසුගියදා මා අතට පත් වූවා. (මේ facebook හරහා මා ලද තවත් එක් වටිනා අවස්ථාවක්. එම නැගණිය පාසල් සමයේ අපගේ මිතුරියක්. 1970 දශකයේදී ඇගේ දෙමාපියන් ඇමරිකානු පුරවැසි බව ලබා දරුවන් ද සමග එහි පදිංචියට ගියා. ඉන් පසුව අප අතර සබඳතාවයක් තිබුණේ නැහැ. වසර 40 කට පමණ පසු මෑතකදීයි අප fb හරහා නැවත හමු වූයේ. )

1946 මුල් මුද්‍රණයේ පිටපතක් වසර 70 කට පසුව එය අගය කරන අයෙකුට ලබාගැනීමට හැකිවීම ආශ්චර්යයක් ම නොවන්නේද? සැබවින්ම මට එය, එහි සැබෑ වටිනාකම මෙන් සිය දහස් ගුණයක් වටිනා කෞතුක වස්තුවක්. ඒ.පී.ගුණරත්න ශුරින් ගේ පරිවර්තන වල වටිනාකම දැනෙන්නේ මෙවැනි අවස්ථා වලදීම යි. 'Big cheap elephant factory' යන්න සිංහලට නගා තිබුණේ 'අලිලාබ අලිමඩුව' ලෙසින්. ‘Paji’ සහ ‘Push-ba’ වෙනුවට තෝරා ගත්තේ 'හේතු' සහ ‘හුදා’; කෙතරම් ලස්සනද? කතාව මා දන්නා නිසා හෝ ඉංගිරිසිය මගේ දෙවන බස නිසා හෝ හුදු කුතුහලය සංසිඳුනා හැරෙන්නට ‘Paji’ කියවීමෙන් වැඩි ආශ්වාදයක් ලැබුණේ නැහැ. නමුත් මගේ මූලික ගැටළුවට පිළිතුරක් නම් ලැබුණි.

පොතේ සඳහන් ආකාරයට සිදුවී ඇත්තේ මෙයයි. Esther Kiviat ලංකාවට පැමිණ නැත. ලංකාවට පැමිණ ඇත්තේ වාණිජ නාවිකයෙකු වූ Harold Price ය. ඒ 20 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී විය යුතුයි. මෙහි ගත කළ කාලය තුල ඔහුට රජරට නටබුන් නගර වල සහ ගැමි පරිසරය තුල සංචාරයට අවස්ථාවක් ලැබී ඇති අතර, කලාකාමී චිත්‍ර ශිල්පියෙකු ද වූ Harold තමා දුටු දේ සිතුවමට නගා ඇත. මුල් පොතේ සඳහන් අන්දමට ඔහු ‘Anapura’ නම් ගම්මානයකදී (මේ සඳහන් වන්නේ අනුරාධපුර ගැන විය හැක.) දුටු ගැමි පරිසරය සහ ගැමි දරුවන් පිළිබඳව චමත්කාර මතකයන් කටු සටහනට නගා ඇමෙරිකාවට රැගෙන ගොස් ඇත. ඔහු කළුවර අලි කැටයම් කරන ගම්මානයකටද යන්නට ඇත. ගොනුන් බැඳී කරත්ත සහ ගැමියන් සහ ගොනුන් අතර ඇති සබැඳියාවද ඔහු සිත් ගන්නට ඇත. වන ගත නටබුන් විහාර තුල වූ ගල් කැටයම් ආදිය පිළිබඳව ඔහු අමන්දානන්දනයට පත් වන්නට ඇත.

නැවත ඇමරිකාවට ගිය Harold, තම අද්දැකීම් Esther ට පවසන්නට ඇත. ඇය පිළිබඳව බොහෝ තොරතුරු නැතත් ලේඛිකාවක, ළමා ක්‍රියාකාරිනියක, පරිසරවේදිනියක,ඡායාරූප ශිල්පිනියක වූ Esther Kiviat (1915-2009) කෙනෙකු ගැන අන්තර්ජාලයේ සඳහන්ව ඇත. “Changing Tides – Tivoli Bays : A Hudson River Wetland” නම් පොතක් ඇය විසින් කර ඇත. ඇය 1950-60 දශක වල කුඩා දරුවන් සඳහා වාර්ෂිකව ගිම්හාන කඳවුරු (Jug Hill Camp Clinton Coners, NY) සංවිධානය කළ බවද සඳහන්ය. ළමා ක්‍රියාකාරිනියක වූ Esther අතින් මේ අපුරු කතාව ලියවෙන්නට ඇත. සමහර විට කතා සැකිල්ලද Harold ගේ ම විය හැක. ‘Paji’ සහ ‘Push-ba’ ගේ කතාව ගොඩනැගී ඇත්තේ එසේය.

යුනෙස්කෝ ව්‍යාපෘතියක් තුලින් මෙය සිංහලට පෙරලන්නට තීරණය වන්නට ඇත ‘හේතු සහ හුදා’ ගේ කතාව ලෙස ඒ.පී.ගුණරත්න ශුරින් අතින් පරිවර්තනය වි ඇත්තේ මෙම කතාවයි.

බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයින් අතින් ලංකාව පසුබිම් කොට ඉංග්‍රීසියෙන් ලියැවුණු කතා බොහොමයක් සිංහලයට පරිවර්තනය වි ඇති නමුදු ඇමරිකන් ජාතිකයින් අතින් ලංකාව පසුබිම් කොට ලියැවුණු කතා එතරම් නොමැති බවයි මා සිතන්නේ. එයයි ‘හේතු’ තුල මා දකින අනෙක් විශේෂත්වය.

ඉන්දියාවේ ‘මෝඩි’ටත් ආදර්ශයක් වූ අපේ ‘ඇන්.ඇම්’....

"පුරසාරම්", අන් අයගේ මුවින්.....

පොතක කතාවක්........ මා කියවූ ප්‍රථම යොවුන් නවකතාව.

About Me

Search

Popular Posts

Labels

Blog Archive

Contact Form